Sebelum memutuskan fakultas dan jurusan yang dikehendaki, hendaklah berpikir matang-matang. Jangan sampai setelah berjalan di tengah jalan, mengeluh dan merasa salah pilih jurusan. Semuanya kembali kepada kecenderungan masing-masing, apakah ingin mendalami Studi Islam, Tafsir, Hadits, Aqidah Filsafat, Syari’ah, Hukum Islam, Bahasa Arab, Sejarah, Budaya, Pendidikan maupun Psikologi. Universitas Al-Azhar membuka jurusan umum dan agama. Namun mayoritas pelajar tanah air memilih fakultas Ushuluddin, Syari’ah dan Lughah ‘Arabiyah. Walaupun ada juga beberapa yang memilih jurusan Psikologi, Sejarah dan Kebudayaan, Tarbiyah.
Untuk putra Al-Azhar membuka fakultas:
· Dirasah Islamiyah.
· Ushuluddin dengan jurusan Tafsir, Hadits dan Aqidah filsafat (penjurusannya di tingkat III).
· Syari’ah dengan jurusan Syari’ah Islamiyah dan Syari’ah wal Qonun/hukum Islam dan perundang-undangan (penjurusannya di mulai tingkat I).
· Lughah ‘Arabiyah dengan jurusan Sastra Arab dan Tarikh wal Hadharah/Sejarah dan Kebudayaan (penjurusannya di tingkat I, khusus untuk sejarah dan kebudayaan ketika tingkat III dijuruskan kembali antara sejarah atau kebudayaan).
Sedangkan untuk putri Al-Azhar membuka fakultas:
· Dirasat Islamiyah dengan jurusan Ushuluddin (Tafsir, Hadits dan Aqidah Filsafat), Syari’ah (Syari’ah Islamiyah, dan Syari’ah wal Qonun), Bahasa Arab.
· Ada juga beberapa mahasiswi yang masuk di fakultas Humaniora jurusan Psikologi.
Berikut adalah materi tiap-tiap jurusan
Fakultas Ushuluddin Jurusan Tafsir
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Nahwu-Sharaf | V | X | X | X |
3 | Nudhum Islamiyah | V | V | X | X |
4 | Tafsir | V | V | X | X |
5 | Ulumul Qur’an | V | V | V | V |
6 | Da’wah Islamiyah | V | X | X | X |
7 | Tasawuf dan Akhlak | V | X | X | X |
8 | Mantiq Qadim | V | V | X | X |
9 | Hadits | V | V | V | X |
10 | Ulumul Hadits | V | V | X | X |
11 | Fiqh | V | V | V | X |
12 | Milal wa Nihal | V | X | X | X |
13 | Tauhid | V | V | V | V |
14 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
15 | Adab dan Balaghah | X | V | X | X |
16 | Khitabah (Retorika) | X | V | V | X |
17 | Tayyarat Fikriyah | X | V | V | X |
18 | Filsafat | X | V | X | V |
19 | Tafsir Analitik | X | X | V | V |
20 | Tafsir Tematik | X | X | V | V |
21 | Sirah Tahliliyah | X | X | V | V |
22 | Manahij Muhadditsin | X | X | V | X |
23 | Ad Dakhil fi Tafsir | X | X | V | V |
24 | Manahij Mufassirin | X | X | V | V |
25 | Hadits Tematik | X | X | X | V |
26 | Tabsyir wa Istisyraq | X | X | X | V |
27 | Hadits Analitik | X | X | X | V |
28 | Ushul Fiqh | X | X | X | V |
Fakultas Ushuluddin Jurusan Hadits
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Nahwu-Sharaf | V | X | X | X |
3 | Nudhum Islamiyah | V | V | X | X |
4 | Tafsir | V | V | V | V |
5 | Ulumul Qur’an | V | V | X | X |
6 | Da’wah Islamiyah | V | X | X | X |
7 | Tasawuf dan Akhlak | V | X | X | X |
8 | Mantiq Qadim | V | V | X | X |
9 | Hadits | V | V | X | X |
10 | Ulumul Hadits | V | V | X | X |
11 | Fiqh | V | V | V | X |
12 | Milal wa Nihal | V | X | X | X |
13 | Tauhid | V | V | V | V |
14 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
15 | Adab dan Balaghah | X | V | X | X |
16 | Khitabah (Retorika) | X | V | V | X |
17 | Tayyarat Fikriyah | X | V | V | X |
18 | Filsafat | X | V | X | V |
19 | Manahij Mufassirin | X | X | V | X |
20 | Musthalah Hadits | X | X | V | V |
21 | Hadits Analitik | X | X | V | V |
22 | Takhrij | X | X | V | V |
23 | Hadits Tematik | X | X | V | V |
24 | Manahij Muhadditsin | X | X | V | V |
25 | Sirah Tahliliyah | X | X | V | X |
26 | Ad Dakhil fi Hadits | X | X | X | V |
27 | Sirah Nabawiyah | X | X | X | V |
28 | Istisyraq | X | X | X | V |
29 | Ushul Fiqh | X | X | X | V |
Fakultas Ushuluddin Jurusan Aqidah dan Filsafat
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Nahwu-Sharaf | V | X | X | X |
3 | Nudhum Islamiyah | V | V | X | X |
4 | Tafsir | V | V | X | X |
5 | Ulumul Qur’an | V | V | X | X |
6 | Da’wah Islamiyah | V | X | X | X |
7 | Tasawuf dan Akhlak | V | X | V | X |
8 | Mantiq Qadim | V | V | X | X |
9 | Hadits | V | V | X | X |
10 | Ulumul Hadits | V | V | X | X |
11 | Fiqh | V | V | V | X |
12 | Milal wa Nihal | V | X | V | X |
13 | Tauhid | V | V | V | V |
14 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
15 | Adab dan Balaghah | X | V | X | X |
16 | Khitabah (Retorika) | X | V | V | X |
17 | Tayyarat Fikriyah | X | V | V | V |
18 | Filsafat | X | V | X | X |
19 | Filsafat Yunani | X | X | V | X |
20 | Tafsir Tematik | X | X | V | X |
21 | Firaq Islamiyah | X | X | V | X |
22 | Filsafat Islam | X | X | V | V |
23 | Akhlak | X | X | X | V |
24 | Ilmu Ijtima’ (Sosial) | X | X | X | V |
25 | Filsafat Eropa | X | X | X | V |
26 | Istisyraq wa Tabsyir | X | X | X | V |
27 | Filsafat Ilmu | X | X | X | V |
28 | Takhrij | X | X | X | V |
29 | Filsafat Modern | X | X | X | V |
30 | Hadits Tematik | X | X | V | X |
31 | Manthiq Hadits | X | X | V | X |
32 | Ilmu Jiwa | X | X | V | X |
33 | Ushul Fiqh | X | X | X | V |
34 | Manahij Mufassirin | X | X | X | V |
Fakultas Syari’ah Jurusan Syari’ah Islamiyah
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Nahwu-Sharf | V | V | X | X |
3 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
4 | Fiqh | V | V | V | V |
5 | Ushul Fiqh | V | V | V | V |
6 | Fiqh Muqarin | V | V | V | V |
7 | Qadhaya Mu’ashirah | V | V | V | V |
8 | Qa’ah Bahts | V | V | V | V |
9 | Tafsir Ayat Ahkam | V | V | V | V |
10 | Tarikh Tasyri’ | V | X | X | X |
11 | Ulumul Hadits | V | X | X | X |
12 | Tauhid | V | V | X | X |
13 | Hadits Ahkam | X | V | V | V |
14 | Ahwal Syakhsiyah | X | V | V | X |
15 | Manhaj Da’wah | X | X | V | X |
16 | Qawaid Fiqhiyah | X | X | X | V |
17 | Adab & Balaghah | X | X | V | V |
Fakultas Syari’ah Jurusan Syari’ah wal Qanun
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV | Th V | |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V | V | |
2 | Fiqh | V | V | V | V | V | |
3 | Ushul Fiqh | V | V | V | V | V | |
4 | Qa’ah Bahts | V | V | V | V | V | |
5 | Qadhaya Mu’ashirah | V | V | X | X | X | |
6 | Nudhum Dustury | V | X | X | X | X | |
7 | Bahasa Inggris | V | V | V | X | V | |
8 | Sej. Perundang-undangan | V | X | X | X | X | |
9 | Musthalah Hadits | V | X | X | X | X | |
10 | Lembaga-lembaga Internasional | V | X | X | X | X | |
11 | Madkhal Qanun | V | X | X | X | X | |
12 | Ilmu al-Ijram wal ‘Iqab | V | X | X | X | X | |
13 | Tarikh Tasyri’ | V | X | X | X | X | |
14 | Fiqh Muqarin | X | V | V | V | V | |
15 | Ekonomi & Koperasi | X | V | X | X | X | |
16 | Hukum Internasional | X | V | X | X | V | |
17 | Hukum Administrasi | X | V | X | X | X | |
18 | Ekonomi Politik | X | X | V | X | X | |
19 | Hukum Kriminal | X | X | V | V | X | |
20 | Administrasi Peradilan | X | X | V | X | X | |
21 | Ahwal Syakhsiyah | X | X | V | V | V | |
22 | Hukum Dagang | X | X | V | X | X | |
23 | Murafa’at Madaniyah wa Tijariyah | X | X | X | V | V | |
24 | Keuangan Umum & Kewajiban Pajak | X | X | X | V | X | |
25 | Administrasi Umum | X | X | X | V | X | |
26 | Hukum Laut & Niaga | X | X | X | V | X | |
27 | Qanun Madani ‘Uqud | X | X | X | V | X | |
28 | Istilah Hukum (dalam Bahasa Asing) | X | X | X | V | X | |
29 | Hukum Pertanian | X | X | X | X | V | |
30 | Tasyri’ Amal | X | X | X | X | V | |
31 | Prosedur Kriminalitas | X | X | X | X | V | |
32 | Hukum Sipil | X | V | V | X | V |
Fakultas Lughah ‘Arabiyah Jurusan Sastra Arab (‘Ammah)
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV | ||
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V | ||
2 | Nahwu | V | V | V | V | ||
3 | Sharf | V | V | V | V | ||
4 | Fann al Maqal | V | X | X | X | ||
5 | Qa’ah Bahts | V | V | V | V | ||
6 | Arudh wal Qawafi | V | X | X | X | ||
7 | Ilmu Lughah | V | X | X | X | ||
8 | Tarikh Adab Jahily | V | X | X | X | ||
9 | Tafsir | V | V | X | X | ||
10 | Fiqh | V | V | V | X | ||
11 | Ma’ajim | V | X | X | X | ||
12 | Bahasa Inggris | V | V | V | V | ||
13 | Ilmu Ashwat wa Tajwid | X | V | X | X | ||
14 | Sejarah Islam | X | V | X | X | ||
15 | Auzan Syi’ir | X | V | X | X | ||
16 | Tarikh Adab Jahily | X | V | X | X | ||
17 | Nushus Adab | V | V | V | V | ||
18 | Hadits | X | X | V | V | ||
19 | Adab Muqarin | X | X | V | V | ||
20 | Lahjah wal Qira’at | X | X | V | V | ||
21 | Balaghah | V | V | V | V | ||
22 | Adab Islami | X | X | X | V | ||
23 | Naqd Adaby | X | X | V | V | ||
24 | Fiqh Lughah | X | X | X | V | ||
25 | Ushul Fiqh | X | X | X | V | ||
26 | Ilmu Dilalah | X | X | X | V | ||
Fakultas Lughah ‘Arabiyah Jurusan Tarikh wal Hadharah Spealisasi Sejarah (Tarikh)
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Tarikh Anbiya’ | V | X | X | X |
3 | Tarikh Qadim | V | X | X | X |
4 | Tafsir | V | V | X | X |
5 | Nahwu-Sharf | V | V | X | X |
6 | Sejarah Arab Pra Islam | V | X | X | X |
7 | Sirah Nabawiyah | V | X | X | X |
8 | Pengantar Sejarah Eropa | V | X | X | X |
9 | Fiqh | V | V | X | X |
10 | Sejarah Mesir Kuno | V | X | X | X |
11 | Geografi (umum) | V | X | X | X |
12 | Qa’ah Bahts | V | V | V | V |
13 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
14 | Tarikh Misr Islamiyah | X | V | X | X |
15 | Tarikh wa Muarrikhun | X | V | X | X |
16 | Tarikh Khulafa Rasyidin | X | V | X | X |
17 | Sejarah Negara Islam | X | V | X | X |
18 | Sejarah Peradaban Kuno | X | V | X | X |
19 | Sej. Eropa Kontemporer | X | V | X | V |
20 | Andalus | X | X | X | |
21 | Sejarah Arab | X | X | V | X |
22 | Adab fi Asia wa Afrika | X | X | V | X |
23 | Tarikh Isti’mar | X | X | V | X |
24 | Sejarah Eropa Abad 19 | X | X | V | X |
25 | Adab wa Balaghah | X | X | V | V |
26 | Sejarah Mongol | X | X | V | X |
27 | Perang Salib | X | X | V | X |
28 | Geografi Ekonomi | X | X | V | X |
29 | Hadits | X | X | V | ü |
30 | Sejarah Khilafah Utsmani | X | X | V | X |
31 | Sejarah Mesir Modern | X | X | X | V |
32 | Tarikh Harakat Infishaliyah | X | X | X | V |
33 | Sejarah Kebangkitan Islam | X | X | X | V |
34 | Sejarah Zionisme | X | X | X | V |
35 | Ushul Fiqh | X | X | X | V |
36 | Sejarah Amerika | X | X | X | V |
Fakultas Lughah ‘Arabiyah Jurusan Tarikh wal Hadharah Spealisasi Peradaban (Hadharah) | |||||||
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV | ||
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V | ||
2 | Tarikh Anbiya’ | V | X | X | X | ||
3 | Tarikh Qadim | V | X | X | X | ||
4 | Tafsir | V | V | X | X | ||
5 | Nahwu-Sharf | V | V | X | X | ||
6 | Sejarah Arab Pra Islam | V | X | X | X | ||
7 | Sirah Nabawiyah | V | X | X | X | ||
8 | Pengantar Sejarah Eropa | V | X | X | X | ||
9 | Fiqh | V | V | X | X | ||
10 | Sejarah Mesir Kuno | V | X | X | X | ||
11 | Geografi (umum) | V | X | X | X | ||
12 | Qa’ah Bahts | V | V | V | V | ||
13 | Bahasa Inggris | V | V | V | V | ||
14 | Tarikh Misr Islamiyah | X | V | X | X | ||
15 | Tarikh wa Muarrikhun | X | V | X | X | ||
16 | Tarikh Khulafa Rasyidin | X | V | X | X | ||
17 | Sejarah Negara Islam | X | V | X | X | ||
18 | Sejarah Peradaban Kuno | X | V | X | X | ||
19 | Sej. Eropa Kontemporer | X | V | X | X | ||
20 | Sejarah Peradaban Islam | X | X | V | X | ||
21 | Sejarah Peradaban Asia | X | X | V | X | ||
22 | Sejarah Mesir Utsmani | X | X | V | X | ||
23 | Ilmu Kitabah Arabiyah | X | X | X | V | ||
24 | Peradaban Klasik Abad Pertengahan | X | X | V | X | ||
25 | Hadits | X | X | X | V | ||
26 | Fiqh Usrah wa Mirats | X | X | V | X | ||
27 | Atsar Arabiyah | X | X | V | V | ||
28 | Sejarah Seni Islam | X | X | X | V | ||
29 | Sejarah Pemikiran Islam | X | X | X | V | ||
30 | Pusat Peradaban Islam | X | X | X | V | ||
31 | Daur Azhar fi Nasyri Tsaqafah | X | X | X | V | ||
32 | Sejarah Mesir Modern | X | X | X | V | ||
33 | Atsar Islamiyah | X | X | X | V | ||
34 | Ushul Fiqh | X | X | X | V | ||
35 | Istisyraq wa Mustasyriqun | X | X | X | V | ||
36 | Adab dan Balaghah | X | X | V | V |
Fakultas Dirasat Islamiyah wal ‘Arabiyah
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Nahwu | V | V | V | V |
3 | Sharf | V | V | V | V |
4 | Ushul Fiqh | V | V | V | V |
5 | Adab | V | V | V | V |
6 | Arudh wa Qawafi | V | X | X | X |
7 | Tauhid | V | V | V | V |
8 | Balaghah | V | V | V | V |
9 | Hadits | V | V | V | V |
10 | Ulumul Hadits | V | X | X | X |
11 | Tafsir | V | V | V | V |
12 | Ulumul Qur’an | V | X | X | X |
13 | Tarikh Tasyri’ | V | X | X | X |
14 | Sejarah Islam | V | V | X | X |
15 | Tajwid | V | X | X | X |
16 | Sejarah Peradaban Islam | V | X | X | X |
17 | Fiqh Madzahib | V | V | V | X |
18 | Bahasa Inggris | V | V | V | X |
19 | Naqd Syi’ir | X | V | X | X |
20 | Ma’ajim | X | V | X | X |
21 | Lahajat (Dialek) | X | V | X | X |
22 | Manthiq Qadim | X | V | X | X |
23 | Tarbiyah | X | X | V | V |
24 | Ilmu Jiwa | X | X | V | X |
25 | Dirasat Arabiyah | X | X | V | V |
26 | Al-Ashwat | X | X | V | X |
27 | Tayyarat Fikriyah | X | X | V | V |
28 | Fiqh Lughah | X | X | V | X |
29 | Qa’ah Bahts | X | X | V | X |
30 | Ahwal Syakhsiyah | X | X | X | V |
31 | Fiqh Muqorin | X | X | X | V |
Fakultas Humaniora Jurusan Psikologi
No | Mata Pelajaran | Th I | Th II | Th III | Th IV |
1 | Al-Qur’an | V | V | V | V |
2 | Pengantar Psikologi | V | X | X | X |
3 | Psikologi Pertumbuhan | V | X | X | X |
4 | Sejarah Psikologi | V | X | X | X |
5 | Psikologi Sosial | V | X | X | X |
6 | Statistika | V | V | V | X |
7 | Dirasat fi Maktabah Nafsiyah | V | X | X | X |
8 | Aqidah wal Akhlaq | V | X | X | X |
9 | Fiqh | V | X | X | X |
10 | Dinamiyat Jama’ah | V | X | V | X |
11 | Psikologi Ibtikar | V | X | X | X |
12 | Pengantar Sosiologi | V | X | X | X |
13 | Tanmiyatul Mafahim | V | X | X | X |
14 | Ilmu Nafsi Numuwwiy | V | X | X | X |
15 | Bahasa Inggris | V | V | V | V |
16 | Tafsir wa Ulumul Qur’an | X | V | X | X |
17 | Dirasat Maktabiyah | X | V | X | X |
18 | Qiyas Syakhsiyah | X | V | X | X |
19 | Psikologi Profesi | X | V | X | X |
20 | Ilmu Nafsi Tajribi | X | V | X | X |
21 | Psikologi Industri | X | V | X | X |
22 | Tamrinat Ma’maliyah | X | V | X | X |
23 | Psikologi Lingkungan | X | V | X | X |
24 | Psikologi Terapi | X | V | X | X |
25 | Psikologi Syakhsiyah | X | X | V | X |
26 | Psikologi | X | X | V | X |
27 | Tsaqafah wa Syakhsiyah | X | X | V | X |
28 | Sirah Nabawiyah | X | X | V | X |
29 | Psikologi Edukasi | X | X | V | X |
30 | Psikologi Pertumbuhan | X | X | V | X |
31 | Qiyas Psikologi | X | X | V | V |
32 | Ilmu Nafsi ghairu ‘Adiyin | X | X | X | V |
33 | Tashmim wa Manahij Bahts | X | X | X | V |
34 | Ilmu Nafsi Tandhim wa Idarah | X | X | X | V |
35 | Hadits | X | X | X | V |
36 | Ikhtibar Isqathi | X | X | X | V |
37 | Mabadi’ ‘Ilaj Nafsi | X | X | X | V |
38 | Mabadi’ Thibb Nafsi | X | X | X | V |
39 | Amradh Nafsiyah wa Ijtimaiyah | X | X | X | V |